Oddział powstał 16 stycznia 1949 roku. Tego dnia powołano do życia nowy Oddział Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii pod nazwą „Oddział Śląsko-Dąbrowski” z siedzibą w Gliwicach. Pierwszym Prezesem został Tadeusz Adamski a pewną ciekawostką są dwa wyróżniające się z tej grupy nazwiska – Janiczek i Fabrowski. Obaj panowie już w latach 30-ych byli czynnymi członkami Towarzystwa Przyjaciół Astronomii – Oddziału we Lwowie! Od roku 1950 pojawiła się (choćby w w publikacjach w „Uranii”) nazwa Oddział Śląski / Górnośląski, a od czerwca 1952 w publikowanej w „Uranii” Kronice P.T.M.A. – Oddział Gliwice. Swoim zasięgiem działania obejmował on cały rejon Górnego Śląska, Opolszczyzny i Zagłębia. W ciągu kolejnego ćwierćwiecza, w miejsce „oryginalnego”, dużego Oddziału powstało kilka mniejszych. Pozostał, oczywiście, ten w Gliwicach, ale po sąsiedzku narodziły się inne: w Chorzowie, Częstochowie, Dąbrowie Górniczej, Katowicach i Opolu.

Lata 50-e i 60-e to okres dużej aktywności członków Oddziału. W tym czasie organizowano dużo spotkań z pasjonatami astronomii wraz z pokazami nocnego nieba. Przeprowadzano wiele spotkań w szkołach z uczniami oraz szkolnymi kółkami astronomicznymi.

W ciągu ponad 70-ciu lat istnienia Oddziału PTMA w Gliwicach wiele dokumentów, niestety, zaginęło. Stąd też pewne luki w naszej kronice. Skutkiem tego jest nasza niepewność czy poniższa lista Prezesów Oddziału jest kompletna. Warto jednak ją przedstawić:

Tadeusz Adamski – 2 kadencje

M Pawliński – 3 kadencje

Władysław Gisman – 3 kadencje

Zbigniew Szczeszek – 2 kadencje

Janusz Konowski – 4 kadencje

Adam Lipski – 4 kadencje (obecny Prezes)

Marian Legutko – 3 kadencje

Przełom XX i XXI wieku przynosi ponowny wzrost aktywności i liczebności członków Oddziału PTMA w Gliwicach. Wraz z coraz szerszym dostępem do rynku sprzętu optycznego wzrasta zainteresowanie obserwacjami astronomicznymi i astrofotografią. W 2002 roku aby ułatwić sobie zadanie popularyzacji astronomii poprzez pokazy nieba, a także rozbudować swoją bazę obserwacyjną, członkowie Oddziału PTMA w Gliwicach rozpoczęli realizację pomysłu wybudowanie własnego obserwatorium. Dzięki kontaktom z placówką oświatową w Kamieńcu, zdecydowano się na budowę obserwatorium przy Zespole Szkół w Kamieńcu, na terenie Gminy Zbrosławice. Trójstronne porozumienie w tej sprawie, pomiędzy PTMA, Wójtem Gminy Zbrosławice oraz Zespołem Szkół Techniczno-Informatycznych w Gliwicach (występującego jako właściciel pierwszego teleskopu przeznaczonego do pracy w obserwatorium) zostało podpisane w roku 2004. Dzięki temu 6 maja 2006 roku Szkolne Obserwatorium Astronomiczne im. Jana Śniadeckiego przy Zespole Szkół w Kamieńcu zaczęło w pełni funkcjonować pod stałą opieką członków PTMA Gliwice. Obserwatorium obecnie wyposażone jest w 40-cm teleskop Sky-Watcher na montażu Dobsona z GoTo, który został zakupiony po części ze środków własnych, po części dzięki pomocy Zarządu Głównego PTMA oraz z wykorzystaniem środków przekazanych przez sponsorów. Dodatkowo w ramach pracy popularyzatorskiej i obserwacyjnej, przy obserwatorium wykorzystywany jest refraktor 75 mm f/15, będący własnością PTMA i przekazany nam przez Zarząd Główny, a także liczny sprzęt będący w prywatnej dyspozycji członków Oddziału.

Obserwatorium wraz z przyszkolnym boiskiem jest często wykorzystywane do organizowania pokazów nieba dla szkół i gości, chętnych spojrzeć w niebo i dowiedzieć się czegoś o obserwowanych zjawiskach i ciałach niebieskich, oraz wspólnych sesji obserwacyjnych i astrofotograficznych.

Bieżące lata to kontynuacja statutowej działalności PTMA Gliwice, skupiającej się wokół popularyzowaniu astronomii i astrofotografii wśród społeczności lokalnej, młodzieży szkolnej oraz obecnych i przyszłych członków Oddziału.